REALIZM INSPIRUJĄCY?
REALIZM INSPIRUJĄCY? CHEŁMOŃSKI I INNI
wykład z cyklu FOKUS NA SZTUKĘ
7-28 stycznia 2025
wtorki, godzina 20.00
4 wykłady online na platformie Zoom
czas trwania ok. 75-90 min.
wykłady prowadzi: PRZEMYSŁAW GŁOWACKI

Przemysław Głowacki jest historykiem sztuki, który od wielu lat zajmuje się popularyzacją wiedzy o sztuce. Jest nauczycielem, wykładowcą akademickim (m.in. Akademii Sztuk Pięknych) oraz edukatorem muzealnym. Wiele lat pracował w Muzeum Narodowym w Warszawie, gdzie pełnił obowiązki zastępcy kierownika Działu Edukacji. Obecnie współpracuje z wieloma instytucjami kultury m.in. z Zamkiem Królewskim w Warszawie, gdzie prowadzi swój autorski kurs historii sztuki. Jest jednym z pomysłodawców oraz organizatorów projektu Wyprawy ze Sztuką. Był jednym z założycieli Forum Edukatorów Muzealnych oraz współinicjatorem polskiej edycji międzynarodowej akcji społecznej Dzień Wolnej Sztuki. Jest członkiem Międzynarodowego Komitetu Muzeów (ICOM). W 2007 roku otrzymał odznakę „Zasłużony dla kultury polskiej”. Prowadzi portal o sztuce, muzeach i wystawach artdone.pl.
Realizm, jako kierunek w sztuce XIX wieku, choć ważny z punktu widzenia jej rozwoju, na pierwszy rzut oka nie wydaje się zbyt pociągający dla współczesnego widza. Wprowadza na piedestał zwyczajność tematów i obiektywizm ich ukazywania. Przy bliższym oglądzie okazuje się dużo bardziej interesujący i złożony. Aby to udowodnić sięgniemy po twórczość artystów z różnych kręgów artystycznych: francuskich realistów Gustave’a Courbeta i Jean-François Milleta, Niemca Maxa Liebermanna oraz Józefa Chełmońskiego. Wystawa tego ostatniego trwa obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie, a niedługo będzie ją można oglądać w Poznaniu i Krakowie. Zapraszamy na cykl wykładów o malarstwie realizmu, który pomoże zobaczyć szerszy kontekst twórczości naszego najsłynniejszego przedstawiciela tego kierunku i skłoni do głębszej refleksji nad sztuką XIX wieku.
7 stycznia – Gustave Courbet. Akty i pejzaże

Gustave Courbet to kluczowa postać dla uformowania się malarstwa realistycznego w połowie XIX wieku. Jego odważne i bezkompromisowe kompozycje budziły kontrowersje na paryskim Salonie i przyczyniły się do upadku doktryny tradycyjnego malarstwa. Na wykładzie poznamy sylwetkę artysty, którego osobowość szła w parze z radykalną twórczością. W jego dorobku zwrócimy szczególnie uwagę na dwa tematy – krajobrazy i akty. Pejzaż był kluczowym przedstawieniem dla malarstwa realistycznego, odgrywał też ważną rolę w twórczości Courbeta. Akty jego autorstwa rzucały z kolei wyzwanie dotychczasowym formułom akademickim. Czy znajdziemy wspólne wątki łączące te dwa tematy? Czy Gustave Courbet – twórca realizmu – zawsze był malarzem realistycznym?
14 stycznia – Jean-François Millet. Inspirując van Gogha

Dlaczego Jean-François Millet był ulubionym artystą Vincenta van Gogha? Na to pytanie odpowiemy na drugim wykładzie z cyklu „Realizm inspirujący”. Przy okazji poznamy życie i twórczość jednego z najważniejszych malarzy francuskich XIX wieku. Choć Millet mieścił się w nowej i początkowo kontrowersyjnej formule realistycznej, to zdobył uznanie i popularność wśród publiczności, krytyków i innych artystów. Vincent van Gogh nie był jedynym, który inspirował się jego dziełami. Korzystać z nich też będą m.in. Claude Monet, Edvard Munch, a także Salvador Dalí. Wykład będzie okazją do refleksji nad złożonością sztuki XIX wieku i jej oddziaływania na późniejsze kierunki artystyczne.
21 stycznia – Max Liebermann. Między realizmem i impresjonizmem

Max Liebermann określany jest jako jeden z czołowych impresjonistów w sztuce niemieckiej. Jednak początek jego kariery związany jest z realizmem i inspirowaniem się twórczością m.in. takich artystów jak Gustave Courbet i Jean-François Millet. To prawda, że późniejsza twórczość Maxa Liebermanna zbliży się do formuły impresjonizmu, jednak utrzyma on oryginalność swojego stylu w porównaniu z francuskim kierunkiem. Na wykładzie poznamy życie i dorobek jednego z najbardziej uznanych artystów przełomu XIX i XX wieku. Przy okazji zastanowimy się, na ile wyraźna granica oddziela realizm i następujący po nim impresjonizm? A może ten ostatni jest bardziej związany z realizmem niż się nam wydaje?
28 stycznia – Józef Chełmoński. W kręgu inspiracji

Wielka wystawa Józefa Chełmońskiego, która niedługo kończy się w Muzeum Narodowym w Warszawie jest wynikiem wieloletniego projektu badawczego, który dostarczył nam dużo nowego materiału. Wydawać by się mogło, że Józef Chełmoński jest artystą znanym i poznanym. Przy bliższym spojrzeniu, jak to zazwyczaj bywa w takich przypadkach, okazuje się, że jest jeszcze wiele do odkrycia i powiedzenia. Na ostatnim wykładzie z cyklu poświęconego realizmowi, zastanowimy się nad inspiracjami malarza, szerszymi kontekstami jego sztuki i przede wszystkim spróbujemy odpowiedzieć na pytanie: na ile Józef Chełmoński przekraczał granice wyznaczone przez konwencje realizmu?
KUP KARNET





