| DAWNI MISTRZOWIE HISZPAŃSCY

DAWNI MISTRZOWIE MALARSTWA HISZPAŃSKIEGO

El Greco, Velázquez, Goya

3  wykłady online 7 lutego- 28 lutego 2024

UWAGA! 21 LUTEGO NIE MA WYKŁADU

środy godz. 20.00

opowiada DR ALEKSANDRA JANISZEWSKA-CARDONE

Dr Aleksandra Janiszewska-Cardone na co dzień pracuje jako kustoszka malarstwa niderlandzkiego, holenderskiego oraz flamandzkiego w Muzeum Narodowym Warszawie.  Członkini międzynarodowego stowarzyszenia kuratorów sztuki niderlandzkiej CODART, gdzie zasiada w panelu doradczym ds. wykluczeń. Zajmuje się popularyzacją wiedzy o sztuce dawnej. Prowadzi blog „Otulina. Aleksandra Janiszewska o sztuce” oraz podcast „Otulina o sztuce”. Wykłada na studiach niestacjonarnych w Instytucie Historii Sztuki UW, a także Uniwersytecie Trzeciego Wieku Teatru Żydowskiego.  ZOBACZ OTULINA O SZTUCE

Cykl wykładów przybliża osobowości trzech najważniejszych malarzy hiszpańskich tworzących przed narodzinami Pablo Picassa. Ich twórczość nie tylko nadała kształt malarstwu hiszpańskiemu, ale także wpłynęła na rozwój współczesnej im sztuki europejskiej.

Pochodzący z greckiej wyspy Domenikos Theotokopoulos przyjechał do Hiszpanii w poszukiwaniu zamożnych patronów. Jego rodzinnym miastem na wiele dekad stało się Toledo, a mieszkańcy nazywali go El Greco. Do dziś jego niezwykłe dzieła można odnaleźć w miejscowych świątyniach.

Diego Rodríguez de Silva y Velázquez, nadworny malarz królów hiszpańskich, choć kształcił się poza najważniejszymi ośrodkami artystycznymi ówczesnej Europy, rozwinął styl nie mający sobie równych. Jego dzieła w równym stopniu dokumentują współczesną mu rzeczywistość, co tworzą jej malarską iluzję.

Francisco de Goya y Lucientes mimowolnie stał się portrecistą nie tylko członków rodziny królewskiej, ale również okropności wojny, która ogarnęła Hiszpanię. Z jego prac poznajemy drastyczne zmiany jakie były udziałem tego kraju na przełomie XVIII i XIX wieku.

El Greco – ekspresyjne oblicze manieryzmu (7 lutego)

Przyjrzymy się rozwojowi form artystycznych w twórczości El Greco, który przybrał niespotykany w XVI wieku obrót. Z artysty wykształconego w tradycji malarstwa bizantyjskiego, przekształcał się w jednego z największych wizjonerów sztuki, wyprzedzającego swoją epokę. 

„El Greco najtrafniej może być określony jako malarz, który posługiwał się wyraźnie manierystycznymi formami, łącząc je z coraz silniejszym dążeniem do ekspresji i z gwałtownością, cechami obcymi manieryzmowi” – John Shearman „Manieryzm”

El Greco, „Widok Toledo”, 1596–1600, Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku

Diego Velázquez – rewolucjonista na usługach króla (14 lutego)

Od 1623 roku Velázquez był nadwornym malarzem Filipa IV Habsburga i jego jedynym oficjalnym portrecistą. Liczne podobizny członków rodziny panującej zdobiły rezydencje królewskie, jednak talent malarza wykraczał daleko poza tworzenie tych wizerunków. Velázquez tworzył w czasach Inkwizycji pilnującej, by sztuka była przede wszystkim religijna. Jednak w swoich obrazach podejmował również wyzwania czysto malarskie, co czyni z niego rewolucjonistę w sztuce.

Diego Velázquez, „Wenus z lustrem”, 1644, National Gallery w Londynie

Francisco Goya – malarz czasów krwawej zmiany (28 lutego)

Goya bywa nazywany „ostatnim starym mistrzem i pierwszym malarzem nowoczesnym”. W jego twórczości odzwierciedla się przemiana artystyczna końca XVIII wieku. Artyści odwracali się od akademickiego naśladownictwa dzieł poprzedników ku obserwacji natury, z całym jej chaosem i emocjami. Goya tworzył w czasach krwawych przemian politycznych w rodzinnej Hiszpanii, co znajduje odbicie w tematyce jego prac. Jak określa jego działalność Jan Białostocki: „W jego twórczości rozeszły się drogi sztuki i piękna. Treści, o których przyszło Goi (…) mówić, wymagały innych kategorii estetycznych”.

Francisco Goya, „Portret księżny Alba”, 1795, pałac Liria w Madrycie

KUP KARNET