OBLICZA WCZESNEGO BAROKU
OBLICZA WCZESNEGO BAROKU cykl 3 [...]
2 wykłady online 5-6 kwietnia ( sobota-niedziela) godz. 20.00
dla posiadaczy karnetów 7-dniowy dostęp do nagrań po zakończeniu cyklu
Historyczka sztuki, edukatorka muzealna. Długoletnia zastępczyni kierownika Działu Edukacji Muzeum Narodowego w Warszawie. Autorka programów edukacyjnych do wystaw czasowych i stałych muzeum. Prowadziła cykle autorskie wykładów z historii sztuki w licznych instytucjach kulturalnych. Jej pasją jest zwiedzanie miast i muzeów, poznawanie nowych kultur oraz popularyzacja sztuki poprzez wykłady i warsztaty.
Fot. Solange Photography
XVI wiek to epoka przełomu: nowe odkrycia i wynalazki radykalnie zmieniają postrzeganie świata. Uczeni sięgają do starożytnych tekstów, by na nowo zdefiniować podstawy nauk przyrodniczych. W tym czasie powstają przełomowe dzieła z zakresu anatomii, astronomii, botaniki i zoologii, które dzięki wynalazkowi druku po raz pierwszy trafiają do szerszego grona odbiorców. W tym kontekście artysta odgrywa kluczową rolę: nie tylko obrazuje i interpretuje rzeczywistość, lecz także sprawia, że staje się ona dostępna i zrozumiała dla szerokiej publiczności.
Albrecht Dürer, Mapa nieba północnego i Mapa nieba południowego, 1515. Staatliche Graphische Sammlung München
Herkules dźwigający Sferę, 1 poł. XVII w
Zobaczymy, jak człowiek renesansu postrzegał świat i próbował znaleźć w nim swoje miejsce a sztuka stała się podstawowym medium dokumentowania niezmierzonej różnorodności świata przyrody.
Jak ludzie renesansu postrzegali naturę i czas? W jaki sposób te idee odzwierciedlano w sztuce? Kiedy zwierzęta i rośliny stały się godnym tematem malarskim? Jaką rolę odgrywały cykle pór roku i miesięcy, które artyści przedstawiali w niezwykle różnorodnych formach?
Te pytania stanowią stanowić będą punkt wyjścia do naszych rozważań, przeanalizujemy zarówno aspekty historyczno-artystyczne, jak i znaczenie obrazów, ich pierwotne przeznaczenie oraz intencje zleceniodawców. Kluczowa role w naszych spotkaniach odegrają Pieter Breugel Starszy, rodzina Dal Ponte zwana Bassano oraz Giuseppe Arcimboldo. Każdy z artystów reprezentuje odmienne środowisko artystyczne i podejście do przedstawień natury.
Flamandzki malarz Pieter Bruegel Starszy nadał krajobrazom nowe znaczenie w swoim Cyklu pór roku. Mistrzowsko uchwycił współgranie światła, zjawisk pogodowych i zmian atmosferycznych, przedstawiając ludzi w harmonii z rytmem natury. Jego monumentalne przedstawienia życia na wsi nie były tylko szczegółowymi wglądami w codzienną egzystencję, ale także zapraszały do refleksji.
Giuseppe Arcimboldo natomiast przyjął rolę precyzyjnego obserwatora natury, tworząc cykle pór roku i żywiołów w formie alegorycznych wizerunków. W jego obrazach sezonowe owoce, kwiaty i zwierzęta łączą się w wyobrażeniowe twarze. W swoich wiedeńskich dziełach subtelnie włączył odniesienia do dobrych rządów Habsburgów, których rządy symbolizowały równowagę i ciągłość – tak jak wieczny cykl natury.
Rodzina artystów Dal Ponte, zwana Bassano, odnosiła z kolei wielkie sukcesy ze swoimi przedstawieniami pór roku aż do XVII wieku. Podczas gdy ojciec, Jacopo, łączył jeszcze wiejskie sceny z motywami religijnymi – na przykład wiosnę ukazał jako wygnanie z raju – jego syn Leandro zastąpił sceny biblijne przedstawieniami znaków zodiaku.
Nie zabraknie również wielkich renesansowych twórców jak Leonardo da Vinci, czy Albrecht Dürer!