SEZON 1- CZY SZTUKA ANTYCZNA WSZYSTKO WYMYŚLIŁA? |

PODRÓŻ PRZEZ SZTUKĘ

SEZON 1 : CZY SZTUKA ANTYCZNA WSZYSTKO WYMYŚLIŁA ?

cykl 4 wykładów online 5,12,19,26 listopada 2025 godz. 20.00 (środy)

opowiada dr Aleksandra Janiszewska-Cardone*

Wybierz się z nami w Podróż Przez Sztukę. Ruszymy po utartych ścieżkach, by móc przyglądać się kanonowi sztuki i stopniowo go poznawać. Zaczynamy w odległych zakątkach historii, bo już starożytni wiedzieli, co w sztuce jest najważniejsze.

Podróż rozpoczynamy u źródeł współczesnej cywilizacji, zatrzymamy się w starożytnych Egipcie, Grecji i Rzymie. Przemierzymy ponad trzy tysiące lat, poznając jak kształtowały się podstawy sztuki, również tej, która otacza nas dzisiaj. Będziemy przyglądać się mieszkańcom poznawanych krain, próbując zrozumieć do czego służyła im sztuka, którą wytwarzali.  

 Odcinek 1.  Starożytny Egipt – wszystko dla zaświatów – 5 listopada

 Pośród piasków Sahary i życiodajnego Nilu, Egipcjanie budowali dla wieczności: monumentalne piramidy, malarstwo ukazujące egzystowanie w zaświatach, posągi będące pośmiertnym schronieniem. Nasz pierwszy przystanek to poznanie starożytnego Egiptu, którego rytm życia podporządkowany był rozbudowanym wierzeniom o porządku świata i życiu po śmierci. Sprawdzimy, czy było w nich miejsce na przyziemne, ludzkie emocje.

1. 2. 3.

1.Rzeźba portretowa faraona Echnatona replika),  Rosecrucian Egyptian Museum, San Jose w Kalifornii 2.PopiersieNefertiti widziane z ujęcia en trois quarts, Totmes, 1345 r. p.n.e. , Neues Museum- Muzeum Egipskie, Berlin 3.Triada Mykerinosa, ok. 2500lat p.n.e. Muzeum Egipskie w Kairze

Odcinek 2.  Starożytna Grecja – piękno ciała  12 listopada 

Skaliste wybrzeża Peloponezu i Attyki były scenerią, w której narodziła się sztuka będąca inspiracją po dzień dzisiejszy. Grecy jako pierwsi uczynili figurę ludzką przedmiotem dokładnych studiów i naśladowali ją poprzez sztukę. To tu narodził się kanon proporcji i wyobrażenie o idealnym wyglądzie ciała. Architektura podporządkowana była zasadom harmonii i rytmu w dążeniu do doskonałej formy. Poszukamy czy pośród tej perfekcji dopuszczano świadomość prawdziwego życia?

1. 2.   3.

1.  Myron, Dyskobol, Vw. p.n.e., Museo Nationale Romano  Palazzo alle Terme 
2. . Poliket, Doryforos, 450 – 440 p.n.e. Minneapolis Institute of Art.
3.  Maska Agamemnona , ok XVI w. p.n. e. Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach

Odcinek 3. Starożytny Rzym – propaganda władzy  19 listopada

Rzymianie zbudowali olbrzymie imperium i potrzebowali sztuki do tworzenia wspólnej tożsamości dla wszystkich podbitych krain. Łuki triumfalne, posągi cesarzy, kolumny i budowle użyteczności publicznej – wszystko służyło budowaniu spójnego wizerunku i autorytetu władzy. Przyjrzymy się też jak przy tej okazji wykorzystywali ludzkie słabości.

1. 2. 3.

1.  Terencjusz Neo i jego żona , fresk, po 50 r n.e., Pompeje, obecnie Narodowe Muzeum Archeologiczne, Neapol

2. August z Prima Porta, przed 20r p.n. e.,  Muzea Watykańskie

3. Kolumna Trajana, projekt: Apollodoros z Damaszku, 113 r,  Rzym

Odcinek 4. Rozpad Cesarstwa (i chrześcijaństwo) – nowe porządki? 26 listopada 

Chrześcijaństwo stopniowo zyskiwało znaczenie w Cesarstwie, które powoli chwiało się pod ciężarem własnego sukcesu. Nasza podróż poprowadzi nas przez potajemne narodziny sztuki chrześcijańskiej w rzymskich katakumbach, czas wyzwolenia za Konstantyna Wielkiego, po triumf w sztuce Bizancjum, w krajobrazie upadku Imperium.

1.     2. 

1. Mozaika z Dobrym Pasterzem, Mauzoleum Galii Placydii , 1 poł Vw.

2. Cesarzowa Teodora, ok 540-7 r, Bazilika San Vitale, Ravenna

* DR ALEKSANDRA JANISZEWSKA-CARDONE

Dr Aleksandra Janiszewska-Cardone jest historyczką sztuki, autorką rozpraw naukowych, wykładowczynią i popularyzatorką wiedzy o historii sztuki. Od 2008 r. związana z Muzeum Narodowym w Warszawie, w latach 2009-2012 była opiekunką kolekcji rzeźby dawnej w Muzeum Rzeźby im. X. Dunikowskiego, oddziale MNW. Od 2013 r. opiekuje się kolekcją malarstwa niderlandzkiego, flamandzkiego i holenderskiego w Zbiorach Dawnej Sztuki Europejskiej, obecnie pełni funkcję kuratorki tych Zbiorów. Współautorka wystaw: „Jacek Malczewski. Moje życie” (2009), „W warsztacie niderlandzkiego mistrza” (2017), „Cranach. Natura i sacrum” (2021), autorka wystawy „Różne spojrzenia. Malarstwo holenderskie i flamandzkie z kolekcji ERGO Hestii” (2021). Członkini międzynarodowego stowarzyszenia kuratorów sztuki niderlandzkiej CODART, gdzie zasiada w panelu doradczym ds. inkluzywności. Członkini Międzynarodowego Komitetu Muzeów (ICOM). Razem z dr Piotrem Borusowski i prof. Antonim Ziembą jest autorką albumu „Rijksmuseum w Amsterdamie”, uhonorowaną nagrodą „Książki Roku” w 2024 przyznawaną przez „Książki. Magazyn Literacki”. Od 2022 nagrywa podcast „Otulina o sztuce”, w którym oswaja słuchaczy z dziełami sztuki dawnej. Podcast Otulina o sztuce

KUP KARNET

POSIADACZE KARNETÓW OTRZYMUJĄ DOSTĘP DO NAGRAŃ NA 7 DNI PO ZAKOŃCZENIU CYKLU