VERMEER.ODLICZANIE
„Vermeer stworzył sobie [...]
cykl trzech wykładów online w poniedziałki godz.20.00
13 luty- 27 luty 2023
opowiada PAWEŁ BIEŃ
13 lutego 2023 – poniedziałek – godz. 20:00
Od florenckich mieszczan do antycznych herosów
Sandro Botticelli znany jest przede wszystkim jako wybitny twórca scen religijnych, ale w jego dossier znajdują się także portrety, sceny mitologiczne, a nawet epizod z dziejów antycznego malarza Apellesa, i wszystkie one bynajmniej nie stanowią prac pośledniejszych pod względem artystycznej rangi. „Kaligraficzna wirtuozeria” jego linii doskonale sprawdzała się w wysublimowanych portretach, podkreślających dumne profile możnych zleceniodawców, ale także erudycyjnych scenach inspirowanych antycznymi mitami i dziejami, których wielowarstwowe znaczenie stanowi interpretacyjną zagadkę, niedającą się rozwikłać kolejnym pokoleniom badaczy.
Sandro Botticelli, Portret z profilu młodej kobiety, 1475 – 1480
20 lutego 2023 – poniedziałek – godz. 20:00
Tondo – metafora doskonałości
Sandro Botticelli nie bez kozery zaskarbił sobie zaszczytne miano „boskiego madonniere”, czyli twórcy pełnych wdzięku wizerunków Marii z Dzieciątkiem, niejednokrotnie w towarzystwie aniołów, świętych i szeregu rekwizytów, tworzących symboliczny kod. Finezyjnie skomponowane tonda powstawały na zlecenie prywatnych zleceniodawców, a w ciągu kolejnych stuleci – rozpierzchały się po całym świecie. Jak „Madonna Raczyńskich” trafiła do kolekcji berlińskiej Gemäldegalerie, i jak meandrowały losy ukrywanej podczas II wojny światowej „Madonny ze św. Janem Chrzcicielem i aniołem”, będącej dziś skarbem zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie? Drugie spotkanie cyklu „Geniusz Quattrocenta” poświęcimy maryjnym tondom z kolekcji polskich, europejskich i amerykańskich.
Botticelli, Sandro, Madonna z Dzieciątkiem, Św. Janem i Aniołem; XV/XVI w.
27 lutego 2023 – poniedziałek – godz. 20:00
Od florenckich stosów do sztuki współczesnej
Działalność charyzmatycznego mnicha Girolamo Savonaroli wpłynęła na florenckie życie artystyczne końca XV stulecia. Wzywani do pokuty i ascetycznego trybu życia mieszczanie, lękliwie przygotowywali się na mający niebawem nadejść koniec świata. I choć świat niewzruszenie trwał nadal, późną twórczość Botticellego zdominowały tematy dotąd nieobecne w jego dziełach – powstają kolejne redakcje złożenia do grobu i pełne uderzającej siły oddziaływania wizerunki Chrystusa jako Męża Boleści. Ten dolorystyczny epilog historii Botticellego nie przeszkodził jednak kolejnym pokoleniom czerpać z florenckiego mistrza twórczych inspiracji. Jakie echa mistrza Quattrocenta pobrzmiewają w sztuce XIX i XX wieku? – opowie podczas ostatniego spotkania w cyklu „Geniusz Quattrocenta” Paweł Bień.
Sandro Botticelli, Il Vir Dolorum
PROWADZĄCY: PAWEŁ BIEŃ
Poeta, historyk sztuki, kulturoznawca, muzealnik i publicysta. Autor książki poetyckiej „Światłoczułość” (Łódź 2021) kilkudziesięciu tekstów popularno-naukowych, relacji z muzealnych podróży, programów towarzyszących wystawom, popularyzatorskich materiałów wideo i podcastów. Adiunkt w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Ukończył z wyróżnieniem Międzyobszarowe Indywidualne Studia Humanistyczne i Społeczne na uniwersytetach Wrocławskim (2016) i Warszawskim (2018). Regularnie publikuje teksty o malarstwie na portalu NiezłaSztuka.net, prowadzi autorski cykl „Słuchanie obrazów” w „Ruchu Muzycznym”, na łamach kwartalnika „Karkonosze” od siedmiu lat pisze o kulturze Sudetów Zachodnich.
Wygłaszał wykłady na zaproszenie m.in. Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Muzeum Narodowego w Warszawie, warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina oraz Biur Wystaw Artystycznych i licznych fundacji.
W Fundacji ArtTransfer podczas swoich poniedziałkowych spotkań opowiada o malarstwie XIX i XX wieku.